Η εργατική πρωτομαγιά αποτελεί μια μέρα ορόσημο για την ιστορία του εργατικού κινήματος καθώς αποτέλεσε την απαρχή της κατοχύρωσης και του εκσυγχρονισμού του κανονιστικού πλαισίου εργασίας, που έως τότε ήταν σχεδόν ανύπαρκτο. Η περίοδος της Βιομηχανικής Επανάστασης, μία περίοδος όπου οι τεχνολογικές εξελίξεις οδήγησαν σε ραγδαίες μεταβολές στον τομέα της παραγωγής και κατά συνέπεια σε σύνθετες οικονομικές, κοινωνικές και πνευματικές αλλαγές, αποτελεί τη χρονική δημιουργία του εργατικού κινήματος. Εργάτες και εργάτριες που παρήγαγαν βιομηχανικά προϊόντα μεταχειρίζονταν με τον χειρότερο τρόπο, δουλεύοντας σε άθλιες συνθήκες με εξαντλητικά ωράρια, δίχως σταθερούς μισθούς και ασφάλεια στην εργασία τους. Μία τέτοια πραγματικότητα δεν μπορούσε να συνεχίζεται εσαεί… Με πρωτοστάτες τα συνδικάτα της Μεγάλης Βρετανίας καθώς επίσης και των χωρών που εκβιομηχανίστηκαν στη συνέχεια όπως η Γαλλία, οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, το εργατικό κίνημα οργανώθηκε και ξεκίνησε τον διαρκή αγώνα για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων του. Στα τέλη του 19ου αιώνα, οι εργοδότες προκειμένου να καταστέλλουν τις όποιες προσπάθειες των εργαζομένων για καλύτερες συνθήκες εργασίας χρησιμοποιούσαν κάθε θεμιτό και αθέμιτο μέσο όπως απολύσεις και φακελώματα εργαζομένων, ενώ παράλληλα τοποθετούσαν απεργοσπάστες και κατασκόπους στις τάξεις τους. Για τους λόγους αυτούς τα συνδικάτα των ΗΠΑ, έπειτα από προσεκτικό και μακροχρόνιο σχεδιασμό και με αφορμή του αγώνες και τις νίκες του εργατικού κινήματος στον Καναδά, οργάνωσαν μαζικές απεργίες με αφετηρία την 1η Μάη 1886 σε πολλές πόλεις, με αιχμή του δόρατος το μεγαλύτερο βιομηχανικό κέντρο, το Σικάγο, απαιτώντας ουσιαστικά την βελτίωση των συνθηκών εργασίας και την καθιέρωση της 8ωρης εργασίας. Κατά τη διάρκεια των έντονων και μαζικών αυτών κινητοποιήσεωνδιαδραματίστηκαν εκτεταμένα επεισόδια μεταξύ απεργών και αστυνομίας με αποτέλεσμα να χαθούν πολύτιμες ανθρώπινες ζωές…
Οι αγώνες της εργατικής πρωτομαγιάς έχουν μετουσιωθεί σε νομικές και συνταγματικές κατοχυρώσεις σε πλήθος χωρών που πλέον σέβεται τα δικαιώματα των εργαζομένων. Με αγώνες δεκαετιών, το εργατικό κίνημα με την αμέριστη συμπαράσταση του φοιτητικού κινήματος και της νεολαίας κατάφεραν σημαντικές νίκες προς όφελος της εργατικής τάξης και των μεσαίων και κατώτερων λαϊκών στρωμάτων. Δυστυχώς όμως, όπως έχουμε δει τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, υπάρχουν περιπτώσεις όπου όταν η οικονομία μιας χώρας καταρρέει και αντιμετωπίζει πολλαπλά προβλήματα, πολλά από τα κεκτημένα δεκαετιών για τους εργαζόμενους πλήττονται βάναυσα.
Αν ψάχνουμε, λοιπόν, να δώσουμε στο σήμερα το στίγμα της εργατικής Πρωτομαγιάς, θα πρέπει σαν φοιτητές και μελλοντικοί εργαζόμενοι να παλέψουμε για μια οικονομική ανάκαμψη που θα συνοδεύεται με μια σειρά από δικαιώματα για τον εργαζόμενο. Θα πρέπει να παλέψουμε για το 8ωρο, για τις άδειες, εναντίον της ανασφάλιστης εργασίας και της εργοδοτικής αυθαιρεσίας. Θα πρέπει να διεκδικήσουμε ανθρώπινους ρυθμούς εργασίας, την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, να εξαλείψουμε τις ανισότητες εις βάρος της γυναίκας και να σεβαστούμε το αναφαίρετο δικαίωμά της στη μητρότητα και την εγκυμοσύνη. Ωστόσο, οι πολυδιάστατοι αυτοί αγώνες, όπως αναφέρθηκε, θα πρέπει να συνοδεύονται από έναν βαθύ ρεαλισμό και μία ουσιαστική θεώρηση της σημερινής πραγματικότητας και των αναγκών της κοινωνίας μας. Συνεπώς, είναι ανάγκη για μία παράλληλη ανάπτυξη της οικονομίας της χώρας μας, προκειμένου να υπερβεί η κοινωνία ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματά της, αυτό της ανεργίας, που καταλήγει σήμερα στην βάναυση καταπάτηση πολλών εργασιακών δικαιωμάτων.
Μπορεί πολλά να έχουν αλλάξει στον κόσμο από εκείνη την Πρωτομαγιά του 1886, αυτό που πρέπει να κρατήσουμε, ωστόσο, είναι το γεγονός πως τίποτα δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο. Θα πρέπει να παλεύουμε καθημερινά για τα εργασιακά μας δικαιώματα, χωρίς όμως να ξεχνάμε πως πλέον βρισκόμαστε στον 21ο αιώνα και σε μια πλέον παγκοσμιοποιημένη κοινωνία. Θα πρέπει, με λίγα λόγια, οι αγώνες μας να στοχεύουν στο να διαμορφωθεί ένα ελπιδοφόρο μέλλον για τις επόμενες γενιές και όχι να μένουμε δέσμιοι σε ιδεοληψίες και συντηρητισμούς του παρελθόντος, που αποδεδειγμένα έχουν αποτύχει.
ΠΑΣΠ ΕΜΠ
