Οι καλοί, οι κακοί και οι χειρότεροι...
Το κυρίαρχο ζήτημα των τελευταίων ημερών που ταλανίζει ολόκληρη την εκπαιδευτική κοινότητα, κλονίζοντας την ομαλή διεξαγωγή των πανελλαδικών εξετάσεων, πηγάζει από το νομοσχέδιο που κατατέθηκε πριν μερικούς μήνες και αφορά τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ορισμένα σημεία του νομοσχεδίου αυτού έρχονται να εφαρμοστούν με τη μορφή Προεδρικού Διατάγματος, λίγες μέρες πριν τις πανελλήνιες εξετάσεις, δημιουργώντας σφοδρή αντιπαράθεση μεταξύ εκπαιδευτικών και κυβέρνησης.
Τι λέει, όμως, το νομοσχέδιο...;
Μία πτυχή του νομοσχεδίου, που έχει πυροδοτήσει έντονες αντιδράσεις από την πλευρά των εκπαιδευτικών, είναι η υποχρεωτική αύξηση του εβδομαδιαίου ωραρίου τους κατά δυο ώρες. Είναι φανερό ότι το γεγονός αυτό έχει ως σκοπό τον περιορισμό των συμβασιούχων αναπληρωτών καθηγητών με την κάλυψη των διδακτικών τους ωρών από μόνιμους καθηγητές, με άμεσο απότοκο την εξώθηση στην ανεργία μεγάλης μερίδας αυτών, με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για αριθμό που θα ξεπερνάει τις 15.000. Η εβδομαδιαία, λοιπόν, αύξηση των διδακτικών ωρών ανά καθηγητή, δεν αποτελεί μελανό σημείο αυτή καθ’ αυτή, το ζήτημα ωστόσο εγείρεται στον τρόπο με τον οποίο θα καλυφθούν από τον κάθε εκπαιδευτικό οι παραπάνω ώρες. Σύμφωνα με το εν λόγω θεσμικό πλαίσιο, η συσσώρευση προσφερόμενων διδακτικών ωρών σε πληθώρα σχολείων, σε συνδυασμό με την αντίστοιχη απομάκρυνση των αναπληρωτών σε άλλα, οδηγεί στην ανάγκη ανακατανομής του διδακτικού προσωπικού σε περισσότερα του ενός σχολεία για την κάλυψη του κενού αυτού. Ως ΠΑΣΠ ΕΜΠ, θεωρούμε αδήριτη ανάγκη την οριοθέτηση συγκεκριμένων προϋποθέσεων, σχετικά με τα σχολεία στα οποία θα κληθεί να διδάξει παράλληλα ο κάθε εκπαιδευτικός. Στην Αθήνα και στα άλλα αστικά κέντρα πιθανόν να μην υπάρξει οξεία έκφανση του προκείμενου προβλήματος, λόγω της αυξημένης πληθυσμιακής πυκνότητας, η οποία οδηγεί στην ύπαρξη πολλών σχολείων ανά δήμο σε μικρή απόσταση μεταξύ τους, εκμηδενίζοντας, ουσιαστικά, με τον τρόπο αυτό, το κόστος μετακίνησης των καθηγητών. Το πρόβλημα, ωστόσο, θα είναι ιδιαίτερα έντονο στην επαρχία, όπου ήδη πολλά χωριά ή ολόκληροι δήμοι εξυπηρετούνται από ένα μόνο Γυμνάσιο ή Λύκειο. Οι καθηγητές αυτών των σχολείων προκειμένου να συμπληρώσουν το νέο αυξημένο ωράριο υποχρεούνται, ως άλλοι καραβανάδες, να διανύουν μεγάλες αποστάσεις καθημερινά για να διδάξουν σε άλλο σχολείο του ίδιου νομού. Συγκεκριμένα, λοιπόν...
Θεωρούμε αδιαπραγμάτευτη την πλήρη κάλυψη των εξόδων τους, με τη μορφή επιδόματος μετακίνησης, σε περιπτώσεις όπου η οικονομική και χρονική επιβάρυνση του εκάστοτε εκπαιδευτικού για την κάλυψη της εν λόγω απόστασης κρίνεται δυσβάστακτη, ειδικά σε περιόδους οικονομικής κρίσης που διανύουμε.
Επιπλέον, μία άλλη μεταρρύθμιση που έρχεται να φέρει το νομοσχέδιο είναι αυτή των μεταθέσεων των μόνιμων εκπαιδευτικών. Με το μέχρι πρότινος ισχύον θεσμικό πλαίσιο, όταν ένας εκπαιδευτικός συμπλήρωνε ένα συγκεκριμένο αριθμό μορίων, κατοχύρωνε μία οργανική θέση σε ένα σχολείο, εργαζόμενος ως μόνιμος καθηγητής σε αυτό, μέχρι τη συνταξιοδότησή του. Αντίθετα, με τις αλλαγές που προωθεί το Υπουργείο Παιδείας, ακόμα και μετά τη μονιμοποίηση του εκπαιδευτικού, θα υπάρχει πιθανότητα μετάθεσης του σε άλλο σχολείο, ανάλογα με τις ελλείψεις διδακτικού προσωπικού και τους υπεράριθμους καθηγητές του σχολείου προέλευσής του. Με αυτόν τον τρόπο, καλύπτονται οι κενές θέσεις σε καθηγητές, που παρουσιάζουν πολλά σχολεία ανά την επικράτεια, πολλές από τις οποίες δε θα καλύπτονταν, ακόμα και από συμβασιούχους αναπληρωτές. Σύμφωνα με τις διατάξεις του νομοσχεδίου, οι μεταθέσεις θα λαμβάνουν καθολικό και άνευ κριτηρίων υποχρεωτικό χαρακτήρα, ενώ πιθανή απόρριψη τους από τη μεριά του εκπαιδευτικού θα ισοδυναμεί με την απόλυση του. Ως ΠΑΣΠ ΕΜΠ, θεωρούμε ότι οι μεταθέσεις δε θα πρέπει να γίνονται αυθαίρετα, αλλά με την τήρηση συγκεκριμένων κριτηρίων και περιορισμών. Έτσι, προς ευνοϊκότερη, για τους εκπαιδευτικούς, κατεύθυνση, κρίνουμε πως κινούνται οι πρόσφατες αποσαφηνίσεις στο σχέδιο προεδρικού διατάγματος, ύστερα και από αντιδράσεις και πιέσεις των εκπαιδευτικών, με την εισαγωγή του περιορισμού πως με τη συμπλήρωση 12 ετών προϋπηρεσίας, ο εκπαιδευτικός, κατά κανόνα, δε θα μετατίθεται, δεν θα υπάρχει άλλη μετάθεση πριν τη συμπλήρωση 5 ετών από την τελευταία, καθώς επίσης μειώνεται το ποσοστό υποχρεωτικού διδακτικού ωραρίου που απαιτείται για το χαρακτηρισμό ενός εκπαιδευτικού ως υπεράριθμου από 75% σε 60%. Ακόμα, εισάγονται γεωγραφικά και οικογενειακά κριτήρια για κάθε μετάθεση. Για εμάς, μεταθέσεις που θα εξασφαλίζουν την ισότιμη παροχή δημόσιας και δωρεάν εκπαίδευσης, σε όλη την επικράτεια, θα πρέπει να υπάρξουν, με τους καθηγητές να πλήττονται όσο το δυνατόν λιγότερο προς όφελος της μόρφωσης και των μαθητών. Για το λόγο αυτό...
Ως ΠΑΣΠ ΕΜΠ, προτείνουμε την άμεση θεσμοθέτηση ενός συνόλου διευκολύνσεων, αντίστοιχων με εκείνες που υφίστανται εργασιακοί κλάδοι που περιλαμβάνουν παρεμφερείς μεταθέσεις, όπως για παράδειγμα, έξοδα μετακίνησης οικοσκευής με τις μεταθέσεις, σπίτι υπό προϋποθέσεις σε εργατικές εστίες και μετάθεση κατά προτεραιότητα για τους συζύγους σε περίπτωση που απασχολούνται στο δημόσιο.
Επιπρόσθετα, με το νέο νομοσχέδιο γίνεται αναφορά στην αξιολόγηση των καθηγητών, με την εισαγωγή κλιμάκων αξιολόγησης όπου θα κρίνεται ο εκπαιδευτικός ως επαρκής ή ανεπαρκής για την κάλυψη του διδακτικού έργου. Με το ισχύον σύστημα, ο τρόπος με τον οποίο λαμβάνουν χώρα οι προσλήψεις καθηγητών στο δημόσιο τομέα, και συγκεκριμένα στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, πραγματοποιείται μέσω του διαγωνισμού ΑΣΕΠ. Παρότι αυτή η μέθοδος διορισμού καθηγητών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση αποτελεί από τη φύση της ένα είδος αξιολόγησης, καθώς οι υποψήφιοι καθηγητές εξετάζονται για τις ικανότητές τους να διδάξουν, ως ΠΑΣΠ ΕΜΠ κρίνουμε απαραίτητη την επιπρόσθετη αξιολόγηση καθ’ όλη τη διάρκεια της ενεργής θητείας των εκπαιδευτικών. Κριτήρια για την αξιολόγηση θα αποτελούν η μεταδοτικότητα, οι γνώσεις, η συνολική απόδοση των καθηγητών, καθώς επίσης και η τυπικότητα του καθηγητή σε θέματα παρουσίας και δεοντολογίας. Σε περίπτωση που ο εκπαιδευτικός δεν πληροί τις προϋποθέσεις που έχουν τεθεί, θα περνάει ένα χρονικό διάστημα επίβλεψης-επιτήρησης, στο οποίο θα πρέπει να βελτιωθεί, με τη βοήθεια ενός συμβούλου. Με το πέρας της διαδικασίας αυτής, ο εκπαιδευτικός θα επανεξετάζεται . Αν και πάλι κριθεί αβέλτερος στους προαναφερθείς τομείς, τότε θα χάνει την θέση του στο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και θα έχει τη δυνατότητα να επαναπροσληφθεί παίρνοντας και πάλι μέρος στον διαγωνισμό ΑΣΕΠ. Θεωρούμε πως η συγκεκριμένη αξιολόγηση των καθηγητών κρίνεται απαραίτητη προκειμένου να ελέγχεται η διαχρονικότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών τους, καθώς η κοινωνία εξελίσσεται και οι απαιτήσεις της εκπαίδευσης μεταβάλλονται συνεχώς.
Γιατί τώρα...;
Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο εκφράζεται τώρα, μέσω του προεδρικού διατάγματος, σε μια χρονική περίοδο διόλου τυχαία στην επιλογή της από πλευράς της κυβέρνησης. Λίγες μόνο μέρες πριν ξεκινήσουν οι Πανελλαδικές εξετάσεις, για τις οποίες οι μαθητές προετοιμάζονται τουλάχιστον δύο χρόνια, ιδιαίτερα ψυχοφθόρα για τους ίδιους και τις οικογένειες τους, η κυβέρνηση επιλέγει να χρησιμοποιήσει έμμεσα τους μαθητές με σκοπό να επιβάλει τις συγκεκριμένες ρυθμίσεις για τους καθηγητές χωρίς να υπάρξουν αντιδράσεις. Η συγκεκριμένη ενέργεια της κυβέρνησης ουσιαστικά φέρνει τους καθηγητές προ τετελεσμένων γεγονότων, καθώς η όποια κινητοποίηση θα επιφέρει τη μη ομαλή διεξαγωγή των Πανελλαδικών εξετάσεων και πιθανώς την κατακραυγή της κοινωνίας.
Είναι αδιανόητο από πλευράς κυβερνήσεως να επιλέγει τέτοιες μικροπολιτικές τακτικές και να εκμεταλλεύεται τον κόπο και την αγωνία των υποψηφίων με σκοπό την σιωπηλή και χωρίς αντιδράσεις εφαρμογή του διατάγματος.
Το χρονικό...
Επόμενο του Προεδρικού διατάγματος ήταν, φυσικά, η άμεση αντίδραση των καθηγητών μέσω του συνδικαλιστικού τους οργάνου, την Ομοσπονδία Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (Ο.Λ.Μ.Ε.). Πιο αναλυτικά, το όργανο αυτό, συνεδριάζοντας την Παρασκευή 10/5, πρότεινε 24ωρη απεργία την Παρασκευή 17/5 και πενθήμερη απεργία από 20/5 έως 24/5/2013, γεγονός που θα σηματοδοτούσε την αναβολή της έναρξης των πανελλαδικών εξετάσεων. Το Σάββατο 11 Μαΐου, ανακοινώθηκε η επιστράτευση των εκπαιδευτικών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης «από την προταθείσα, με την από 10 Μαΐου 2013 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΟΛΜΕ, εικοσιτετράωρη πανελλαδική απεργία την 17η Μαΐου 2013, πρώτη ημέρα διεξαγωγής των πανελλαδικών εξετάσεων του σχολικού έτους 2012−2013 και από κάθε άλλη προταθησόμενη ή κηρυχθησόμενη εντός της περιόδου διεξαγωγής των εξετάσεων αυτών και μέχρι την ολοκλήρωση τους, για την διασφάλιση της απρόσκοπτης και ομαλής διεξαγωγής και ολοκλήρωσης των ανωτέρω εξετάσεων και κάθε άλλης εξέτασης και εκπαιδευτικής διαδικασίας», όπως αναφέρεται στο ΦΕΚ.
Σε μία προσπάθεια μη εγκατάλειψης του απεργιακού τους αγώνα, δεδομένης της ήδη ειλημμένης απόφασης για επιστράτευση των εκπαιδευτικών, η ΟΛΜΕ στράφηκε στην ΑΔΕΔΥ ζητώντας την προκύρηξη, από μεριάς της, απεργιακής κινητοποίησης για την ημέρα έναρξης των πανελλαδικών εξετάσεων. Η απάντηση που έλαβε ήταν αρνητική, με τη δεύτερη να μην συμμετέχει στις προγραμματισμένες απεργιακές κινητοποιήσεις, δηλώνοντας ωστόσο ξεκάθαρα την αντίθεσή της σε κάθε μορφή κυβερνητικού αυταρχισμού, που στην προκειμένη περίπτωση είναι η επιστράτευση των καθηγητών. Η μη προκύρηξη απεργίας από την ΑΔΕΔΥ, θα είχε ως αποτέλεσμα μια κινητοποίηση η οποία δε θα είχε την επιθυμητή στήριξη, και με την επιστράτευση να είναι πλέον βέβαιη, η επόμενη κίνηση της ΟΛΜΕ ήταν η προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας, όπου και ζήτησε την εξέταση της συνταγματικότητας της απόφασης για επιστράτευση. Ένα δεύτερο «όχι» συνόδευε και την απάντηση του ΣτΕ. Δίχως να βρει την απαιτούμενη στήριξη, λοιπόν, η ΟΛΜΕ, περίμενε τις επιμέρους αποφάσεις των Ενώσεων Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (Ε.Λ.Μ.Ε.) πανελλαδικώς. Οι γενικές συνελεύσεις τους ήταν μαζικές και η πλειοψηφία τάχθηκε υπέρ της πρότασης της ΟΛΜΕ για την απεργιακή κινητοποίηση. Σε δευτερεύον επίπεδο, ωστόσο, κρίνεται, από τους προέδρους των ΕΛΜΕ, η αδυναμία εκτέλεσης μιας τέτοιας απεργίας, καθώς δεν υπάρχει η απαραίτητη στήριξη. Ως αποτέλεσμα, τις πρώτες πρωινές ώρες της Πέμπτης 16/05 οι καθηγητές έβαλαν τέρμα στην μαραθώνια συνεδρίαση των Προέδρων των ΕΛΜΕ και αποφασίστηκε πως δεν θα γίνουν απεργίες μέσα στην περίοδο των πανελλαδικών εξετάσεων.
Περί επίταξης...
Η επίταξη των προσωπικών υπηρεσιών, δηλαδή η υποχρεωτική παροχή τους, ορίζεται ως η επέμβαση της κυβέρνησης στην περίπτωση που διακυβεύεται κάποιο δημόσιο αγαθό και απαιτείται η αιφνίδια λήψη μέτρων προς αντιμετώπιση αμυντικών αναγκών της χώρας ή επείγουσας κοινωνικής ανάγκης, από κάθε μορφής απειλούμενη φυσική καταστροφή, ή ανάγκης που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία. Η εν λόγω επίταξη αναφέρεται ως αποτέλεσμα της αντιμετώπισης της παρακώλυσης και διατάραξης της οικονομικής και κοινωνικής ζωής της χώρας.
Ως ΠΑΣΠ ΕΜΠ, θεωρούμε ότι η γενικότερη πολιτική της κυβέρνησης των τελευταίων χρόνων να προβαίνει σε εκτεταμένη και βεβιασμένη χρήση της επιστράτευσης ως μέσο καταστολής σε όσους κλάδους εργαζομένων αποφασίζουν να προκυρήξουν απεργιακές κινητοποιήσεις, δεν αποτελεί υγιή τρόπο διευθέτησης των πολιτικών διαφωνιών. Σε μία δημοκρατική κοινωνία, η επίταξη των προσωπικών υπηρεσιών προς όφελος του κοινωνικού συνόλου, δεν μπορεί παρά να αποτελεί ένα έσχατο μέσο αντιμετώπισης ακραίων καταστάσεων εκ μέρους της πολιτικής εξουσίας. Καθώς η απεργία αποτελεί μέσο έκφρασης του δικαιώματος της εργατικής ελευθερίας και μέσο άσκησης πίεσης, κατοχυρωμένη ως ατομικό και συλλογικό δικαίωμα βάσει Συντάγματος, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με το δημοκρατικότερο και λιγότερο επαχθές μέσο, το διάλογο.
Εν κατακλείδι...
...ως ΠΑΣΠ ΕΜΠ, κατακρίνουμε τόσο την απόφαση της κυβέρνησης, να προχωρήσει στην υπογραφή του Προεδρικού Διατάγματος αυτή την περίοδο, που ελλόχευε ο κίνδυνος απεργιακών κινητοποιήσεων εν μέσω πανελλαδικών εξετάσεων, όσο και τον τρόπο καταστολής αυτών, πριν καν ψηφισθούν από τους καθηγητές, δηλαδή την επιστράτευση. Όντας πιστοί στις αρχές μας και υπέρμαχοι των αγώνων διασφάλισης των δικαιωμάτων και πρώτου από όλα του συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος στην απεργία καταδικάζουμε τέτοιες πρακτικές, που αποσκοπούν αποκλειστικά στη φίμωση και στην καταστολή των αγώνων του λαού. Εντούτοις, κρίνουμε πως είναι ζήτημα υψίστης κοινωνικής σημασίας η ομαλή και απρόσκοπτη διεξαγωγή των πανελλαδικών εξετάσεων, τη στιγμή που χιλιάδες μαθητές, αλλά και οι οικογένειες τους, επιβαρύνονται με παραπάνω άγχος και ψυχική κούραση, πέραν της δεδομένης για την περίοδο οικονομικής δυσχέρειας. Δηλώνουμε ξεκάθαρα πως δεν ανεχόμαστε κανένα πολιτικό παιχνίδι, από καμία πλευρά, στις πλάτες των μαθητών, ειδικά σε αυτή την κρίσιμη και ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο της ζωής τους, περίοδο που όλοι εμείς έχουμε βιώσει…
Γιατί όταν ατενίζουμε το μέλλον μας...
...εκβιασμοί δεν χωράνε!
ΠΑΣΠ ΕΜΠ
