Ημέρα Ερυθράς Χειρός

Η Παγκόσμια Ημέρα της Ερυθράς Χειρός ή Ημέρα του Κόκκινου Χεριού, η ονομασία δόθηκε από το κόκκινο χέρι που είναι βουτηγμένο στο αίμα, αλλά και από το κόκκινο χρώμα που δηλώνει απαγόρευση, καθιερώθηκε στις 12 Φεβρουαρίου του 2002, όταν τέθηκε σε ισχύ η Συνθήκη του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των Παιδιών στις Ένοπλες Συγκρούσεις, και γιορτάζεται κάθε χρόνο την ίδια μέρα, ενώ η Ελλάδα επικύρωσε την εν λόγω συνθήκη στις 22 Οκτωβρίου 2003. Στόχος της συγκεκριμένης επετείου είναι να υπενθυμίσει και να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες του κόσμου για την ύπαρξη ενός θλιβερού και επικίνδυνου φαινομένου που στερεί σε πολλά παιδιά την πιο αγνή τους ηλικία, τα παιδικά χρόνια. Το φαινόμενο της στράτευσης ανήλικων παιδιών, παρά τη θέλησή τους, σε πολέμους και ένοπλες συγκρούσεις αποτελεί τη χειρότερη μορφή παιδικής κακοποίησης, η οποία εμφανίζεται κυρίως στις υποσαχάριες χώρες της Αφρικής και σε χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας. Σήμα της Ημέρας είναι μια κόκκινη παλάμη, η οποία περικλείει το περίγραμμα ενός λευκού παιδιού - στρατιώτη.

Η παιδική στρατολόγηση, παρατηρείται κυρίως σε χώρες κράτη όπου επικρατεί στρατιωτικό καθεστώς ενώ παράλληλα το βιωτικό και μορφωτικό επίπεδο είναι χαμηλό. Παραδείγματα τέτοιων χωρών αποτελούν το Νότιο Σουδάν, το Κονγκό καθώς και η Ακτή Ελεφαντοστού, δηλαδή χώρες της Αφρικής, αλλά και άλλες αναπτυσσόμενες χώρες, όπως η Συρία, οι Φιλιππίνες και η Κολομβία. Ο εκτιμώμενος αριθμός παιδιών τα οποία στρατολογούνται, ανέρχεται στις 300.000, με το ένα τρίτο από αυτά να αποτελούν κορίτσια. Η στρατολόγηση αυτή, μπορεί να είναι είτε εκούσια στρατολόγηση από γονείς που προσφέρουν τα παιδιά τους για να βοηθήσουν στον πόλεμο, είτε ‘’παιδομάζωμα’’ κυρίως από τους αντάρτες. Τα παιδιά τα οποία γεννιούνται σε χώρες οι οποίες δεν τους προσφέρουν το αγαθό της παιδικής ηλικίας, της παιδείας και της ελευθερίας, συμμετέχουν αναπόφευκτα σε πολέμους. Ορισμένοι, εκμεταλλευόμενοι την αγνότητα και το γεγονός ότι σε τέτοια μικρή ηλικία τα παιδιά είναι ευάλωτα στην προπαγάνδα, τα φανατίζουν, αναγκάζοντας τα να εκτελέσουν ακόμα και την πιο παράλογη εντολή, στρέφοντάς τα αρκετές φορές απέναντι στους ίδιους τους γονείς τους. Αρκετές είναι οι περιπτώσεις κατά τις οποίες, δίνονται ορισμένα ναρκωτικά πριν τη μάχη, για να αυξηθεί η αντοχή των παιδιών στον πόνο, αλλά και τον φόβο. Μερικά παιδιά γίνονται στρατιώτες απλά για να επιβιώσουν. Σε εμπόλεμες περιοχές όπου τα σχολεία έχουν κατεβάσει ρολά, τα γήπεδα έχουν καταστραφεί και οι συγγενείς έχουν συλληφθεί ή σκοτωθεί, ένα όπλο είναι ένα εισητήριο για ένα γεύμα ή μια πιο εναλλακτική ελκυστική λύση από το να κάθονται σπίτι μόνα και φοβισμένα.

Οι συγκεκριμένες τακτικές λαμβάνουν χώρα σε περιοχές όπου το σύστημα παιδείας είτε είναι ανύπαρκτο είτε βρίθει προβλημάτων. Ένα καίριο πλήγμα στην κοινωνική δομή των χωρών αυτών λοιπόν καταφέρνει η έλλειψη παιδείας, τόσο ως σύστημα, όσο και ως αξία της συγκεκριμένης κοινωνίας που είναι κάθε άλλο παρά υγιής και δημοκρατική.

Η έλλειψη της παιδείας είναι αυτή η οποία διευκολύνει την χειραγώγηση και τον φανατισμό παιδιών, που στην πιο τρυφερή ηλικία τους ζουν μια μόνιμη εμπόλεμη πραγματικότητα, και τελικά εξυπηρετούν πολεμοχαρείς διαθέσεις, εν αντιθέσει με τον κατεξοχήν τους ρόλο στην διάπλαση μίας νέας υγιούς κοινωνίας. Άμεσο είναι το αντίκτυπο της έλλειψης αυτής και στην πολιτική ζωή μιας τέτοιας χώρας που χαρακτηρίζεται από συνεχείς και βίαιες εναλλαγές στην εξουσία. Σε οικουμενικό, και όχι τοπικό επίπεδο, διάφοροι εξωγενείς παράγοντες παγκόσμιας κλίμακας, στηριζόμενοι τόσο στην έλλειψη παιδείας, όσο και στην πολιτική αστάθεια, αποσκοπούν στο οποιοδήποτε ιδίον όφελος μπορούν να αποκομίσουν. Η συντήρηση μιας εμπόλεμης πραγματικότητας είναι άκρως βολική για εταιρίες με συγκεκριμένα προϊόντα, των οποίων η χρήση δεν αποσκοπεί πουθενά, παρά μόνο στην αφαίρεση ζωής, προϊόντα τα οποία θα χρησιμοποιήσουν ακόμα και ανήλικα παιδιά.

Η μαρτυρία ενός παιδιού-στρατιώτης καταδεικνύει το μέγεθος του προβλήματος…

«Αν δεν το κάνεις θα σκοτώσουν εσένα. Αυτός ήταν ο πρώτος σκοτωμός που είδα. Από τότε έμενα σιωπηλός και ακολουθούσα εντολές», λέει ένα πρώην παιδί στρατιώτης, ο Αμπουμπακάρ, που αναγκάστηκε στα 13 να σκοτώσει για πρώτη φορά και να πολεμήσει, από τους αντάρτες, στον εμφύλιο της ΣιέραΛεόνε.

Στα λόγια του Αμπουμπακάρ αντικατοπτρίζεται μόνο θέληση για ζωή, για την δική του ζωή. Μέσα από το εκβιαστικό δίλλημα «σκοτώνεις ή σκοτώνεσαι» ξεκινά η δημιουργία μελλοντικών πολεμικών μηχανών. Ως υποχείριο του φόβου και λόγω έλλειψης αναπτυγμένης κριτικής ικανότητας, ένα εκκολαπτόμενο παιδί-στρατιώτης, αδυνατώντας να αντιδράσει, μεταβαίνει άμεσα από το στάδιο της αναγκαστικής αποδοχής της κατάστασης σε αυτό της εξειδανίκευσης της. Το αντίκτυπο της στρατολόγησης δεν περιορίζεται μόνο στην ψυχολόγικη διαταραχή, που υφίσταται το παιδί κατά την χειραγώγιση του, αλλά επεκτείνεται και στην γενικότερη πνευματική του εξέλιξη. ‘Εννοιες που θεωρούνται δεδομένες στον σύγχρονο κόσμο, όπως η πρόσβαση στη γνώση και στη μόρφωση, η δυνατότητα ένταξης στο κοινωνικό σύνολο, έκφρασης, δημιουργίας, ψυχαγωγίας, στον δικό του κόσμο φαντάζουν απατηλές. Σμηλευμένες προσωπικότητες  με τρόπο που δεν έχουν μάθει να αισθάνονται, να ονειρεύονται, να ελπίζουν, να ζουν. Παιδιά που μένουν σιωπηλά σε κοινωνίες που βαλτώνουν και μένουν στάσιμες και έναν αναπτυγμένο κόσμο απλό θεατή που σιωπεί εκκωφαντικά σε αυτή την κτηνωδία…

Ωστόσο, αν και το ζήτημα είναι πολύ σοβαρό, δεν έχει λάβει την απαραίτητη δημοσιότητα ώστε να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες των  δυτικών και ανεπτυγμένων χωρών και να τους παρακινήσει να αναλάβουν δράση για την αποτελεσματική καταπολέμησή του προβλήματος-εγκλήματος. Από την πλευρά του, τόσο ο κατ’ εξοχήν αρμόδιος για θέματα διεθνούς δικαίου, παγκόσμιας ειρήνης, κοινωνικής ευημερίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο ΟΗΕ, όσο και άλλες μη κερδοσκοπικές οργανώσεις με παρόμοιο χαρακτήρα, φαίνεται πως έχουν απλά αρκεστεί στην ανακήρυξη μιας παγκόσμιας ημέρας ως Μέρα της Ερυθράς Χειρός, χωρίς, όμως, να έχουν πραγματοποιήσει αξιοσημείωτες και τελέσφορες δράσεις για την εξάλειψη του φαινομένου,  γεγονός που συντείνει στην άγνοια των πολιτών, στην αποσιώπηση του θέματος και επομένως, συνιστά συνενοχή. Είναι προφανές ότι το ζήτημα δεν πρόκειται να λυθεί με ημίμετρα. Αντιθέτως, είναι επιτακτικό να ληφθούν δραστικές και ρηξικέλευθες πρωτοβουλίες που θα υποστηρίζονται από την κατάλληλη πολιτική βούληση, ούτως ώστε να διαμορφωθούν οι κατάλληλες βάσεις πάνω στις οποίες θα δομηθεί ένα υγιές σύστημα παιδείας που θα προωθεί την ειρήνη, το διάλογο ως μέσο επίλυσης των διαφωνιών, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία και θα δώσει στους «εκ γενετής πολεμιστές» τη δυνατότητα να γνωρίσουν την ανθρώπινη και όμορφη πλευρά της ζωής. Παράλληλα, η ευαισθητοποίηση του καθενός από εμάς πάνω στο ζήτημα, είτε μέσω της προβολής του φαινομένου, είτε μέσω της ενεργού συμμετοχής σε ένα φιλανθρωπικό και ακτιβιστικό οργανισμό αποτελεί την ελάχιστη υποχρέωσή μας απέναντι στα παιδιά που αντί να κουβαλούν βιβλία, κουβαλούν όπλα. Απέναντι στα παιδιά που αντί να παίζουν ανέμελα, σκοτώνονται.

Έτσι όλοι εμείς οι Ευρωπαίοι πολίτες, ας μην καθυσηχαζόμαστε επειδή έχουμε προσφέρει στα δικά μας παιδιά στέγη, ένδυση, ζεστασιά, φροντίδα, παιδεία και μια ελπίδα για το μέλλον, αν και τελευταία αυτή αμφισβητείται, ας μη νιώθουμε ικανοποιημένοι όταν σε διάφορες άκρες της γής κάποιοι κλέβουν την αθωότητα και την παιδική ηλικία κάποιων παιδιών. Όταν αδιαφορείς είναι σχεδόν σαν να συνηγορείς υπέρ αυτής της άδικης και απάνθρωπης παιδικής κακοποίησης.

Ας μη θυμόμαστε μόνο, ας κάνουμε κάτι!!!

                    ΠΑΣΠ  ΕΜΠ